Koszty opieki osób najbliższych

utworzone przez Sławomir Wójcik | OC, Odszkodowanie, Polisa, Samochód, АДВОКАТ

Jak policzyć koszt bezpłatnej opieki nad poszkodowanym w wypadku?

Przepisy prawa

Art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego

§ 1. W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Pełne odszkodowanie a szkoda na osobie

Jeśli zachodzi tzw. „szkoda na osobie” czyli uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia, to osobie poszkodowanej należy się pełne odszkodowanie.

Wypłaca je sprawca lub jego ubezpieczyciel z OC sprawcy. Taka zasada wynika właśnie z art. 444 § 1 KC. Mówimy o takich sytuacjach jak złamanie, utrata kończyny lub organu, dolegliwości układu nerwowego, krwionośnego, kręgosłupa i szereg innych konsekwencji różnego rodzaju wypadków, jakimi zajmuje się kancelaria.

Opieka osób bliskich

Uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia ma na ogół różne poważne skutki, jak np. koszty leczenia, zniszczone przedmioty, utrata zarobków, cierpienie, poczucie krzywdy itp. Kancelaria zajmuje się tymi wszystkimi sprawami.

Jednym ze skutków wypadku jest na ogół utrata przez poszkodowanego możliwości samodzielnego zaspokajania swoich potrzeb. Poszkodowana potrzebuje wtedy opieki innych osób, żeby normalnie funkcjonować. Wszyscy wiemy, że opiekę można sobie kupić za pieniądze, i koszt takiej opieki też są objęte odszkodowaniem z art. 444 § 1 KC. Ale co wtedy, jeśli bezpłatną opiekę otrzymujemy od osób bliskich?

Konkretna praca osób bliskich

Osoba opiekująca się poszkodowanym wykonuje konkretną pracę związaną z pielęgnacją, higieną, przygotowywaniem posiłków, podawaniem leków, dowożeniem do placówek medycznych, pomocą w rehabilitacji, wykonywaniem czynności domowych, robieniem zakupów itp.

Opieka bliskich ma określoną wartość, tak jak każda praca.

Dla przykładu weźmy, że poszkodowany wymagał przez 12 tygodni po wypadku opieki przez 4 godziny dziennie i była to pomoc przy przygotowaniu posiłków, karmieniu, ubieraniu, przemieszczaniu, dojazdach do lekarza, zakupach. Wymiar opieki wyniósł zatem 336 godzin (12 tygodni x 7 dni x 4 godziny). Jak wycenić koszty opieki przez osoby bliskie, skoro ta pomoc była bezpłatna i nie mam rachunku?

Wycena stawki za opiekę nad poszkodowanym

Za bazę wyceny możemy wziąć minimalne wynagrodzenie brutto. W styczniu 2023 wynosi on 3490 zł. Weźmy dla przykładu miesięczny czas pracy 160 h. Daje to stawkę 21,81 zł na godzinę opieki.

Z kolei urzędowa stawka za każdą godzinę wykonanego zlecenia lub świadczonych usług od 1 stycznia 2023 r. wynosi 22,80 zł. Za bazę wyceny można także przyjąć stawkę za usługi opiekuńcze określoną przez radę gminy w miejscu rekonwalescencji osoby poszkodowanej. Stawki są zróżnicowane. W Poznaniu cena jednej godziny usług opiekuńczych do 30 czerwca 2023 r. wynosi 34,80 zł, a od 1 lipca 2023 r. wynosi 36,20 zł. Luboń – 33,90 zł. Komorniki  – 40,00 zł. Leszno – 29,70 zł.

Czy muszę zapłacić bliskim za opiekę?

Opiekował się mną partner, mąż, córka, wnuk, rodzice. Ale nie muszę im faktycznie zapłacić za opiekę, żeby dostać odszkodowanie za tę opiekę.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 lipca 2020 r. (sygnatura akt III CZP 31/19) uznał, że:

„art. 444 § 1 KC może stanowić podstawę zasądzenia odszkodowania obejmującego koszty opieki nad poszkodowanym, które nie zostały przez niego faktycznie poniesione z uwagi na to, iż opieka ta była sprawowana nieodpłatnie przez osoby bliskie.”

Wysokość odszkodowania

W naszym przykładzie odszkodowanie wyniesie zatem pomiędzy 7328,16 zł (336 godzin x 21,81 zł na godzinę) a 11692,80 zł (336 godzin x 34,80 zł na godzinę). Ważne jest, żeby w zgłoszeniu szkody do ubezpieczyciela oraz w pozwie do sądu, dobrze uzasadnić, ile trwała opieka, na czym polegała oraz dlaczego przyjmujemy taki lub inny sposób wyliczenia kosztów opieki.

Przykład ze sprawy sądowej

Wyrok z dnia 14 grudnia 2022 roku, wydany przez Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie pod sygn. akt IV Pa 30/22

„Po wypadku powód wymagał opieki i pomocy świadczonej przez żonę: w kwietniu 2019 roku przez 13 dni w wymiarze 2 godzin dziennie, w maju i w czerwcu w wymiarze po 1,5 godziny dziennie, w lipcu przez 29 dni w wymiarze 1 godziny dziennie, w sierpniu i we wrześniu w wymiarze 0,5 godziny dziennie przy zmianie opatrunku, czynnościach higienicznych, praniu, przygotowaniu posiłków, wyjazdach na wizyty kontrolne do lekarza, zakupach. Koszty tej opieki powód ustalił na kwotę 2 601,00 zł. przyjmując stawkę 14,70 zł za godzinę. (…) Sąd Rejonowy uznał za uzasadnione żądanie powoda: zasądzenia kosztów opieki osób trzecich, we wskazanym przez powoda wymiarze.”

Podsumowanie

„Poszkodowany, który doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może domagać się na podstawie art. 444 § 1 KC odszkodowania z tytułu kosztów opieki sprawowanej nad nim nieodpłatnie przez osoby bliskie” (Uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 22 lipca 2020 r., sygnatura akt III CZP 31/19).

Przepisy i wyrok sądu opracował radca prawny Sławomir Wójcik

Możesz próbować radzić sobie z adwokatem firmy ubezpieczeniowej lub sprawcy. Skorzystaj z mojej wiedzy i prawniczego doświadczenia w takich sprawach. Osoby zdecydowane bronić swoich praw zapraszam do kontaktu.

Polecamy Państwa uwadze także:

• Czy odrzucenie spadku przez obdarowanego skutecznie chroni go przed obowiązkiem zapłaty zachowku?
• Wydziedziczenie a prawo do zachowku. Kiedy spadkobierca traci uprawnienia?
• Zachowek a darowizny dokonane za życia spadkodawcy – co warto wiedzieć?
• Co przedawnienie zachowku oznacza dla uprawnionych? Terminy i konsekwencje dla uprawnionych.
• Zachowek – ochrona praw najbliższych w prawie spadkowym

Odszkodowanie za koszty opieki nad osobą bliską

utworzone przez Sławomir Wójcik | OC, Odszkodowanie, Polisa, Samochód, АДВОКАТ

Szkoda na osobie

Wypadki chodzą po ludziach i każdemu może przytrafić się coś złego. A kiedy to się zdarzy, to chcę odzyskać zdrowie. Bo ono musi mi służyć do końca i nie ma swojej ceny. Jeśli za wypadek odpowiada sprawca wypadku albo firma ubezpieczeniowa w której sprawca ma OC – to oni powinni wynagrodzić wszystkie szkody. Taka zasada wynika z Kodeksu cywilnego, a konkretnie z art. 444 § 1 KC, jeśli zachodzi tzw. „szkoda na osobie”. Przykładowo chodzi o utratę ręki lub nogi, złamanie kości, dolegliwości układu nerwowego, krwionośnego, kręgosłupa, wzroku, stłuczenie i szereg innych konsekwencji wypadków, jakimi zajmuje się kancelaria. Podane przykłady obrazują tzw. uszkodzenia ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia.

Przepisy prawa

Zgodnie z art. 444 § 1 KC

„§ 1. W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.”

Odszkodowanie za koszty opieki

Uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia może mieć wiele poważnych skutków. Np. koszty leczenia, zniszczone przedmioty, utrata zarobków, cierpienie, poczucie krzywdy itp. Kancelaria zajmuje się tymi wszystkimi sprawami.

Tutaj skupiam się na tym, że jedną z konsekwencji wypadku może być utrata przez poszkodowaną możliwości samodzielnego zaspokajania swoich potrzeb.

Poszkodowany doznał złamania ręki – i przez pewien czas nie może samemu przygotowywać sobie posiłków, myć się, ubierać itp. Ma złamaną nogę i potłuczenia – i nie może sam jeździć do przychodni na badania, ubierać się, robić zakupów itp. Doznał urazu kręgosłupa – i musi leżeć w szpitalu a w domu prowadzić ostrożny tryb życia. Jest wtedy jeszcze bardziej zależny od pomocy innych osób niż w poprzednich przykładach. W wielu przypadkach poszkodowana potrzebuje opieki innych osób, żeby normalnie funkcjonować.

Odszkodowanie z art. 444 § 1 KC obejmuje wszelkie koszty wynikłe z doznanej przez poszkodowaną szkody na osobie. Także koszty opieki nad osobą poszkodowaną.

Odszkodowanie za opiekę osób bliskich

Wszyscy wiemy, że opiekę można sobie kupić za pieniądze. Ale nie każdego na to stać. I nie każdy chce oddawać się w ręce obcych osób, kiedy ma wokół siebie bliskich.

Tymi sprawami zainteresował się Rzecznik Finansowy, zadając Sądowi Najwyższemu mniej więcej takie pytanie:

„Czy poszkodowany może żądać odszkodowania wynikającego z konieczności opieki, której osoby bliskie podejmują się nieodpłatnie, kierując się troską o stan zdrowia i samopoczucie osoby poszkodowanej a czasem także brakiem środków na zatrudnienie opiekuna? Mowa o osobach, które w związku z opieką nad chorym nie zrezygnowały z pracy (i nie utraciły zarobku), ale w opiekę włożyły swój czas i poświęciły wysiłek?”

W odpowiedzi na to pytanie Sąd Najwyższy uznał, że:

„Poszkodowany, który doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może domagać się na podstawie art. 444 § 1 KC odszkodowania z tytułu kosztów opieki sprawowanej nad nim nieodpłatnie przez osoby bliskie.” (Uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 22 lipca 2020 r., sygnatura akt III CZP 31/19).

Dla jasności podkreślam, że osoby bliskie mogą, ale nie muszą opiekować się bezpłatnie poszkodowanym. Poszkodowany może też korzystać z płatnej opieki bliskich oraz obcych osób. Np. płatnych sprzątaczy, pomocy domowych, rehabilitantów, opieki w domu opieki itp.  Ważne jest, żeby w zgłoszeniu szkody do ubezpieczyciela oraz w pozwie do sądu, dobrze uzasadnić żądanie odszkodowania.

Podsumowanie

Doznałaś tzw. szkody na osobie, jak np. utrata kończyny, złamanie kości, uraz itp. Wskutek tego twoje możliwości samodzielnego zaspokajania potrzeb były ograniczone. W takim przypadku należy Ci się odszkodowanie obejmujące wartość uzyskanej przez ciebie opieki. Nawet jeśli była to opieka osób bliskich którym za opiekę nie zapłaciłeś ani grosza.   Wypłaty odszkodowania musi dokonać sprawca wypadku albo firma ubezpieczeniowa w której sprawca ma swoje OC.

Przepisy i wyrok sądu opracował radca prawny Sławomir Wójcik.

Możesz próbować radzić sobie z adwokatem firmy ubezpieczeniowej lub sprawcy. Skorzystaj z mojej wiedzy i prawniczego doświadczenia w takich sprawach. Osoby zdecydowane bronić swoich praw zapraszam do kontaktu.

Polecamy Państwa uwadze także: