Odrzucenie spadku z długami po terminie 6 miesięcy.

Odrzucenie spadku z długami po terminie 6 miesięcy.

Firma windykacyjna wniosła do sądu sprawę o stwierdzenie, kto nabył spadek po osobie zadłużonej. Dlaczego firma windykacyjna robi takie rzeczy? Dlatego, że spadek obejmuje także długi. Firma windykacyjna może żądać spłaty długu od stwierdzonych spadkobierców. Dlatego firmy windykacyjne chcą uzyskać w sądzie stwierdzenie, kto nabył spadek po zmarłym dłużniku.

Jak może ratować się spadkobierca?

Odrzucenie spadku jest jednym ze sposobów niepłacenia za długi, jakie narobił spadkodawca. Wynika to z poniższych przepisów:

Art. 1020 Kodeksu Cywilnego

Art. 1020 Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Innymi słowy, osoba, która odrzuci spadek, zostaje wykreślona z listy spadkobierców po osobie zadłużonej.

Art. 1015 Kodeksu Cywilnego

Art. 1015

§ 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.

§ 2. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Sytuacja rodzinna.

Opisujemy tutaj prawdziwą sprawę w sądzie. Zmarły był żonaty i miał dwoje dzieci. Dorosły syn nie złożył oświadczenia o odrzuceniu spadku w ustawowym terminie. Spadkodawca nie pozostawił testamentu. Zmarły był jednak dłużnikiem Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej. Dług był już kilka razy sprzedany przez firmy windykacyjne. Dorosły syn nie utrzymywał kontaktu z ojcem od kiedy skończył 5-6 lat. Jego rodzice rozwiedli się i zamieszkali osobno. Syn spotykał ojca przypadkowo w mieście. Potem wyjechał do Irlandii i Anglii. O śmierci ojca dowiedział się przebywając w Anglii. Syn nie był na pogrzebie ojca. Wiedział, że ojciec „popijał” oraz że ponownie się ożenił i miał z drugiego małżeństwa córkę. O długach ojca dowiedział się z korespondencji z Sądu.

Odrzucenie spadku po terminie.

Dorosły syn, kiedy zorientował się swojej trudnej sytuacji, nie mógł już złożyć oświadczenia o odrzuceniu spadku. Minęło już bowiem ponad 6 miesięcy od kiedy dowiedział się o śmierci ojca.

Wystąpił jednak do sądu o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezachowania terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, na podstawie art. 1019 Kodeksu Cywilnego.

Art. 1019

§ 1. Jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami:

1) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem;

2) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca;

3) do zachowania terminu, o którym mowa w art. 88 § 2, wystarcza złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia.

§ 2. Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu.

§ 3. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd.

Błąd musi dotyczyć treści czynności prawnej i musi być istotny.

Sąd rozpoznający sprawę wskazał, że błąd syna musi dotyczyć treści czynności prawnej i musi być istotny. Jako przykład można tu wskazać błąd co do osoby spadkodawcy, co do powołania lub co do przedmiotu spadku – w tej sytuacji chodzi o brak wiedzy o rzeczywistym stanie majątku spadkowego, z tym zastrzeżeniem, że nie jest on wynikiem braku staranności po stronie spadkobiercy. Jeżeli postępowanie dowodowe potwierdzi istnienie przesłanek umożliwiających osobie uprawnionej wzruszenie wadliwego oświadczenia Sąd zatwierdza oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych złożonego oświadczenia lub zatwierdza uchylenie się od skutków prawnych wadliwego niezachowania terminu.

Przesłanki do zatwierdzenia uchylenia się od skutków prawnych niezachowania terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku.

Na szczęście dla syna, sąd uznał, że wprawdzie on nie wykazał, aby podjął jakiekolwiek działania mające na celu ustalenie stanu majątkowego zmarłego ojca, lecz nie można zarzucić uczestnikowi niedołożenia należytej staranności czy lekkomyślności w tym zakresie. Ze sprawy wynika bowiem, że dorosły syn od blisko 30 lat nie utrzymywał kontaktów z ojcem, nie spotykał się z nim, posiadał jedynie ogólną wiedzę na temat jego sytuacji życiowej, co sprowadzało się w zasadzie do wiadomości o ponownym małżeństwie ojca, narodzinach kolejnego dziecka i nadużywaniu alkoholu przez spadkodawcę. Syn o sytuacji finansowej ojca i jego zadłużeniu dowiedział się dopiero po otrzymaniu korespondencji z Sądu. W tych okolicznościach wydaje się oczywiste, że uczestnik nie mógł wiedzieć o zaciąganych przez ojca zobowiązaniach. Nie miał również innej możliwości uzyskania wiedzy o przedmiocie spadku, gdyż nie utrzymywał on kontaktów także ze swoją przyrodnią siostrą czy macochą. Na tle zbieżnego co do istoty stanu faktycznego Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż wieloletni brak bliższych kontaktów syna z ojcem sprawia, że nie można postawić temu ostatniemu zarzutu braku wiedzy o stanie spadku będącego wynikiem braku z jego strony należytej staranności (postanowienie SN z dnia 1 grudnia 2011 r. I CSK 85/11, Legalis nr 464790).

Opisane postanowienie wydał Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny dnia 22 września 2020 r., w sprawie I Ns 305/19.

Aby wypełnić ten formularz, włącz obsługę JavaScript w przeglądarce.
Użyjemy e-mail lub telefonu do kontaktu z Tobą. / We will use the email or phone number provided to contact you. / Щоб зв'язатися з вами, ми використаємо на дану електронну адресу або номер телефону. ///https://kancelariawojcik.com/polityka-prywatnosci/
Dane osobowe przetworzymy w celu kontaktu z tobą. Więcej tutaj: https://kancelariawojcik.com/polityka-prywatnosci/

Zobacz także:

Dziedziczenie rodziców po dziecku

Dziedziczenie rodziców po dziecku

Czy rodzice mogą otrzymać spadek po dziecku?

Dysponowanie majątkiem na wypadek śmierci

Każdy może zadysponować swoim majątkiem – zarówno aktualnym jak nabytym w przyszłości – w formie testamentu. I w ten sposób uczynić jedną lub kilka osób swoimi spadkobiercami testamentowymi. Albo przeciwnie – wydziedziczyć, czyli pozbawić spadku osoby, które mogłyby być dziedzicami na podstawie przepisów ustawy (spadkobiercami ustawowymi). I rodzice na mocy testamentu mogą otrzymać spadek oraz mogą zostać jego pozbawieni. 

A czy rodzice mogą otrzymać spadek w razie braku testamentu? Tak, po spełnieniu się kilku warunków.

Dziedziczenie w pierwszej kolejności

Jeśli śmierć zabiera przed sporządzeniem testamentu, to w pierwszej kolejności po zmarłym dziedziczą jego dzieci oraz mąż lub żona. W razie braku dzieci – do spadku dochodzą wnuki, prawnuki itp. Takie zasady wynikają z art. 931 Kodeksu cywilnego.

Czasem jednak zmarły nie pozostawia tzw. zstępnych (potomków, czyli dzieci, wnuków itp.).

Zasady dziedziczenia rodziców spadkodawcy

Jeśli spadkodawca nie pozostawił zstępnych a żyje mąż/żona oraz oboje jego rodzice, to każdemu z rodziców należy się po ¼ spadku. Jednak gdy ojciec zmarłej osoby nie jest ustalony, to matce spadkodawcy należy się połowa spadku. Natomiast w sytuacji, gdy spadkodawca nie pozostawił ani zstępnych ani męża / żony, to cały spadek przypada jego rodzicom po połowie. Czasem w chwili bezpotomnej śmierci spadkodawcy żyje tylko jedno z jego rodziców. Wtedy żyjący rodzic dziedziczy ¼ spadku, żyjący małżonek ½, natomiast ¼ spadku która by przypadała na zmarłego rodzica, przechodzi na rodzeństwo spadkodawcy, ewentualnie na potomków rodzeństwa spadkodawcy. Jeśli spadkodawca nie pozostawił ani zstępnych ani współmałżonka ani nie miał rodzeństwa, to całość spadku pozostaje żyjącemu rodzicowi.

Przepisy

Art. 932 Kodeksu cywilnego

§ 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.
§ 2. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.
§ 3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.
§ 4. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
§ 5. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy.
§ 6. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.

Podsumowanie

Dziedziczenie po zmarłym dziecku to skomplikowana sprawa. Wymaga ona dobrego zrozumienia prawa spadkowego i procedur prawnych. A to wszystko dzieje się w trudnej sytuacji związanej ze śmiercią bliskiej osoby i emocjami. Dlatego warto zwrócić się o pomoc radcy prawnego.

Przepisy opracował radca prawny Sławomir Wójcik.

Skorzystaj z mojej wiedzy i prawniczego doświadczenia w takich sprawach. Osoby zdecydowane zapraszam do kontaktu.

Polecamy Państwa uwadze także: