Kiedy odrzucasz spadek z długami w ciągu 6 miesięcy, możesz to zrobić sam, bez niczyjej zgody, bez tłumaczenia się. Firma windykacyjna nie może ci przeszkodzić. Odrzucenie długów spadku po 6 miesiącach wymaga zgody sądu. Firma windykacyjna może przeszkadzać w sądzie. Prawnicy firmy windykacyjnej będą przekonywać sąd, żeby odmówił zgody i żeby długi spadkowe zostały przy tobie.
Kiedy dowiadujesz się, że masz spadek z długiem, poradź się radcy prawnego.
Ojciec pozostawił długi, a syn nie miał wiedzy o rzeczywistym stanie majątku ojca.
Ojciec pozostawił po sobie długi. Ponieważ syn nie utrzymywał z nim bliskich relacji, nie miał wiedzy o rzeczywistym stanie majątku ojca. Po upływie sześciu miesięcy syn zorientował się, że może być odpowiedzialny za spłatę tych zobowiązań. Zwrócił się wtedy do sądu z prośbą o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych upływu terminu.
Tło sprawy i motywacje syna.
Po śmierci ojca firma windykacyjna wystąpiła do sądu o ustalenie, kto jest spadkobiercą, ponieważ spadek obejmował długi. Celem windykatora było uzyskanie orzeczenia o stwierdzeniu nabycia spadku przez spadkobierców. Windykator będzie wtedy mógł żądać spłaty długów od osoby, która formalnie nabyła spadek.
W Polsce zgodnie z art. 1015 Kodeksu cywilnego spadkobierca ma 6 miesięcy na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Brak oświadczenia w tym okresie oznacza automatyczne przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Ogranicza to odpowiedzialność do wartości aktywów wchodzących w skład spadku.
Syn zmarłego, który od lat nie miał z ojcem kontaktu, o jego śmierci dowiedział się będąc za granicą. Nie uczestniczył nawet w pogrzebie. Wiedział jedynie, że ojciec „popijał” i miał drugą rodzinę. O jego zadłużeniu dowiedział się dopiero z korespondencji sądowej.
Sytuacja prawna spadkobiercy po upływie terminu.
Gdy syn zorientował się, że minął ustawowy czas na odrzucenie spadku, to wtedy nie mógł już sam zdecydować o pozbyciu się długów spadkowych.
Ze względu na upływ terminu, musiał zwrócić się do sądu, aby o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezachowania terminu.
Zgodnie z art. 1019 Kodeksu cywilnego, istnieje możliwość uchylenia się od skutków złożenia lub niezłożenia oświadczenia o przyjęciu spadku, jeśli działanie nastąpiło pod wpływem błędu lub groźby.
Ze względu na upływ terminu, syn musiał dobrze się tłumaczyć w sądzie, dlaczego załatwia tę sprawę dopiero teraz. Było jasne, że jeśli synowi uda się przekonać sąd, to nie będzie musiał spłacać długów. W przeciwnym razie, windykator będzie mógł egzekwować długi ojca od syna.
Argumentacja sądu.
Syn twierdził, że nie znał pełnej sytuacji majątkowej ojca, a brak tej wiedzy miał charakter istotny, gdyż wpłynął na jego możliwość podjęcia świadomej decyzji.
Sąd rozpatrujący sprawę wskazał, że błąd syna dotyczył rzeczywistego stanu majątkowego spadkodawcy. Kluczowe było, czy syn dołożył należytej staranności w zdobyciu informacji o majątku ojca. Czy też jego brak wiedzy wynikał z zaniedbania syna.
Biorąc pod uwagę, że syn nie utrzymywał kontaktów z ojcem przez prawie trzy dekady, sąd uznał, że nie można wymagać od niego wiedzy o szczegółach finansowych ojca, który dodatkowo posiadał nową rodzinę.
Ostatecznie, sąd przyznał, że brak bliskiej relacji mógł stanowić okoliczność wyłączającą winę syna w tej sytuacji.
Orzecznictwo.
W innym przypadku Sąd Najwyższy orzekł, że spadkobierca, który nie miał bliskich relacji z osobą zmarłą, nie musi znać szczegółów jej majątku, a jego niewiedza nie zawsze świadczy o braku staranności. Decyzja sądu oznaczała dla syna możliwość uchylenia się od odpowiedzialności za długi ojca, co pozwalało mu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku mimo upływu terminu.
„Wieloletni brak bliższych kontaktów syna z ojcem, konflikt z innymi krewnymi spadkodawcy, o czym świadczy chociażby niepoinformowanie przez nich syna o śmierci ojca, zorganizowanie pogrzebu bez udziału syna spadkodawcy sprawia, że nie można postawić uczestnikowi zarzutu braku wiedzy o stanie spadku będącego wynikiem braku z jego strony należytej staranności.„
Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 1 grudnia 2011 r., I CSK 85/11
Na podstawie przedstawionej sprawy zauważ, że:
- Zachowanie terminu sześciu miesięcy do odrzucenia spadku jest bardzo istotne, gdy spadkodawca pozostawił długi.
- W przypadkach szczególnych, takich jak niewiedza o zobowiązaniach zmarłego z powodu braku relacji rodzinnych, sąd może zatwierdzić uchylenie się od skutków prawnych upływu niezachowania terminu na odrzucenie zadłużonego spadku.
- W przypadku działania pod wpływem błędu, istnieje szansa na uchylenie się od odpowiedzialności za spadek, jeśli brak wiedzy był istotny i nie wynikał z zaniedbania.
- Przypadek ten podkreśla znaczenie znajomości przepisów prawa spadkowego i możliwości sądowego dochodzenia swoich praw nawet po upływie ustawowych terminów, jeśli istnieją uzasadnione okoliczności.
Nasza kancelaria ma prawniczą wiedzę i doświadczenie w sprawach spadków. To normalne. Skorzystaj z pomocy naszej kancelarii.
Zobacz także:
- Czy odrzucenie spadku przez obdarowanego skutecznie chroni go przed obowiązkiem zapłaty zachowku?
- Wydziedziczenie a prawo do zachowku. Kiedy spadkobierca traci uprawnienia?
- Zachowek a darowizny dokonane za życia spadkodawcy – co warto wiedzieć?
- Co przedawnienie zachowku oznacza dla uprawnionych? Terminy i konsekwencje dla uprawnionych.
- Zachowek – ochrona praw najbliższych w prawie spadkowym
