Firma windykacyjna wniosła do sądu sprawę o stwierdzenie, kto nabył spadek po osobie zadłużonej. Dlaczego firma windykacyjna robi takie rzeczy? Dlatego, że spadek obejmuje także długi. Firma windykacyjna może żądać spłaty długu od stwierdzonych spadkobierców. Dlatego firmy windykacyjne chcą uzyskać w sądzie stwierdzenie, kto nabył spadek po zmarłym dłużniku.
Jak może ratować się spadkobierca?
Odrzucenie spadku jest jednym ze sposobów niepłacenia za długi, jakie narobił spadkodawca. Wynika to z poniższych przepisów:
Art. 1020 Kodeksu Cywilnego
Art. 1020 Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.
Innymi słowy, osoba, która odrzuci spadek, zostaje wykreślona z listy spadkobierców po osobie zadłużonej.
Art. 1015 Kodeksu Cywilnego
Art. 1015
§ 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
§ 2. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Sytuacja rodzinna.
Opisujemy tutaj prawdziwą sprawę w sądzie. Zmarły był żonaty i miał dwoje dzieci. Dorosły syn nie złożył oświadczenia o odrzuceniu spadku w ustawowym terminie. Spadkodawca nie pozostawił testamentu. Zmarły był jednak dłużnikiem Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej. Dług był już kilka razy sprzedany przez firmy windykacyjne. Dorosły syn nie utrzymywał kontaktu z ojcem od kiedy skończył 5-6 lat. Jego rodzice rozwiedli się i zamieszkali osobno. Syn spotykał ojca przypadkowo w mieście. Potem wyjechał do Irlandii i Anglii. O śmierci ojca dowiedział się przebywając w Anglii. Syn nie był na pogrzebie ojca. Wiedział, że ojciec „popijał” oraz że ponownie się ożenił i miał z drugiego małżeństwa córkę. O długach ojca dowiedział się z korespondencji z Sądu.
Odrzucenie spadku po terminie.
Dorosły syn, kiedy zorientował się swojej trudnej sytuacji, nie mógł już złożyć oświadczenia o odrzuceniu spadku. Minęło już bowiem ponad 6 miesięcy od kiedy dowiedział się o śmierci ojca.
Wystąpił jednak do sądu o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych niezachowania terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, na podstawie art. 1019 Kodeksu Cywilnego.
Art. 1019
§ 1. Jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami:
1) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem;
2) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca;
3) do zachowania terminu, o którym mowa w art. 88 § 2, wystarcza złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia.
§ 2. Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu.
§ 3. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd.
Błąd musi dotyczyć treści czynności prawnej i musi być istotny.
Sąd rozpoznający sprawę wskazał, że błąd syna musi dotyczyć treści czynności prawnej i musi być istotny. Jako przykład można tu wskazać błąd co do osoby spadkodawcy, co do powołania lub co do przedmiotu spadku – w tej sytuacji chodzi o brak wiedzy o rzeczywistym stanie majątku spadkowego, z tym zastrzeżeniem, że nie jest on wynikiem braku staranności po stronie spadkobiercy. Jeżeli postępowanie dowodowe potwierdzi istnienie przesłanek umożliwiających osobie uprawnionej wzruszenie wadliwego oświadczenia Sąd zatwierdza oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych złożonego oświadczenia lub zatwierdza uchylenie się od skutków prawnych wadliwego niezachowania terminu.
Przesłanki do zatwierdzenia uchylenia się od skutków prawnych niezachowania terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku.
Na szczęście dla syna, sąd uznał, że wprawdzie on nie wykazał, aby podjął jakiekolwiek działania mające na celu ustalenie stanu majątkowego zmarłego ojca, lecz nie można zarzucić uczestnikowi niedołożenia należytej staranności czy lekkomyślności w tym zakresie. Ze sprawy wynika bowiem, że dorosły syn od blisko 30 lat nie utrzymywał kontaktów z ojcem, nie spotykał się z nim, posiadał jedynie ogólną wiedzę na temat jego sytuacji życiowej, co sprowadzało się w zasadzie do wiadomości o ponownym małżeństwie ojca, narodzinach kolejnego dziecka i nadużywaniu alkoholu przez spadkodawcę. Syn o sytuacji finansowej ojca i jego zadłużeniu dowiedział się dopiero po otrzymaniu korespondencji z Sądu. W tych okolicznościach wydaje się oczywiste, że uczestnik nie mógł wiedzieć o zaciąganych przez ojca zobowiązaniach. Nie miał również innej możliwości uzyskania wiedzy o przedmiocie spadku, gdyż nie utrzymywał on kontaktów także ze swoją przyrodnią siostrą czy macochą. Na tle zbieżnego co do istoty stanu faktycznego Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż wieloletni brak bliższych kontaktów syna z ojcem sprawia, że nie można postawić temu ostatniemu zarzutu braku wiedzy o stanie spadku będącego wynikiem braku z jego strony należytej staranności (postanowienie SN z dnia 1 grudnia 2011 r. I CSK 85/11, Legalis nr 464790).
Opisane postanowienie wydał Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny dnia 22 września 2020 r., w sprawie I Ns 305/19.
Nasza kancelaria ma prawniczą wiedzę i doświadczenie w sprawach spadków. To normalne. Skorzystaj z pomocy naszej kancelarii.
Zobacz także:
- Czy odrzucenie spadku przez obdarowanego skutecznie chroni go przed obowiązkiem zapłaty zachowku?Dowiedz się, czy odrzucenie spadku przez obdarowanego skutecznie chroni przed zapłatą zachowku. Poznaj kluczowe czynniki wpływające na obowiązek zapłaty zachowku przez osoby, które otrzymały darowiznę od spadkodawcy.
- Wydziedziczenie a prawo do zachowku. Kiedy spadkobierca traci uprawnienia?Zachowek to określona kwota pieniężna, która przysługuje najbliższym spadkodawcy, jeśli zostali pominięci w testamencie lub otrzymali mniej niż wynikałoby to z dziedziczenia ustawowego. Wydziedziczenie może natomiast znacząco wpłynąć na sytuację bliskich spadkodawcy, dlatego warto dokładnie zrozumieć, kiedy i na jakich zasadach może być stosowane.
- Zachowek a darowizny dokonane za życia spadkodawcy – co warto wiedzieć?Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, która ma na celu ochronę interesów najbliższej rodziny spadkodawcy. Jednakże jego wysokość może być znacząco zmodyfikowana przez darowizny dokonane za życia spadkodawcy. W artykule omówimy najważniejsze aspekty związku między zachowkiem a darowiznami. Czym jest zachowek? Zachowek to określona kwota pieniężna, która przysługuje najbliższym krewnym spadkodawcy (zstępnym, małżonkowi i rodzicom), jeśli… Dowiedz się więcej: Zachowek a darowizny dokonane za życia spadkodawcy – co warto wiedzieć?
- Co przedawnienie zachowku oznacza dla uprawnionych? Terminy i konsekwencje dla uprawnionych.Co przedawnienie zachowku to oznacza dla uprawnionych? Zachowek to prawo do pewnej kwoty pieniędzy z majątku spadkowego. Te pieniądze należą się tym, którzy nie dostali od zmarłego spadkodawcy przynajmniej części jego majątku, albo dostali zbyt mało. Praktycznie o tym, czym jest zachowek możesz przeczytać w artykule https://kancelariawojcik.com/zachowek-ochrona-praw-najblizszych-w-prawie-spadkowym/ Jednak roszczenia o zachowek, jak każde roszczenie majątkowe,… Dowiedz się więcej: Co przedawnienie zachowku oznacza dla uprawnionych? Terminy i konsekwencje dla uprawnionych.
- Zachowek – ochrona praw najbliższych w prawie spadkowymCo to jest zachowek i komu przysługuje? Zachowek to prawo do pewnej kwoty pieniędzy z majątku spadkowego. Te pieniądze należą się tym, którzy nie dostali od zmarłego spadkodawcy przynajmniej części jego majątku, albo dostali zbyt mało. Oto kilka sytuacji z życia, w których zachowek nabiera szczególnego znaczenia. Może to także twoja sytuacja? Testament pomijający najbliższych.… Dowiedz się więcej: Zachowek – ochrona praw najbliższych w prawie spadkowym
- Zgoda sądu na odrzucenie spadku z długami po 6 miesiącach.Kiedy odrzucasz spadek z długami w ciągu 6 miesięcy, możesz to zrobić sam, bez niczyjej zgody, bez tłumaczenia się. Firma windykacyjna nie może ci przeszkodzić. Odrzucenie długów spadku po 6 miesiącach wymaga zgody sądu. Firma windykacyjna może przeszkadzać w sądzie. Prawnicy firmy windykacyjnej będą przekonywać sąd, żeby odmówił zgody i żeby długi spadkowe zostały przy… Dowiedz się więcej: Zgoda sądu na odrzucenie spadku z długami po 6 miesiącach.
- Niedźwiedź czy oszust? Odszkodowanie na ponad 140 000 dolarów!Czy wyobrażasz sobie, że niedźwiedź może uszkodzić luksusowe samochody, a ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie? Historia, która początkowo wyglądała jak niecodzienny przypadek z zwierzęciem w roli głównej, okazała się zupełnie czymś innym. Niedźwiedź szkodnik w akcji. Wszystko zaczęło się, gdy monitoring uchwycił niedźwiedzia, który włamał się do luksusowego samochodu Rolls Royce Ghost wartego 100 000 dolarów. Miś… Dowiedz się więcej: Niedźwiedź czy oszust? Odszkodowanie na ponad 140 000 dolarów!